Inzending verhalenwedstrijd over het SS Rotterdam

 

 

De foto van mijn moeder van mijn vader werd in september 1963 genomen. Mijn vader was 23 jaar.

‘Pa werkte bij de RVS op de Westerstraat. Ik bij Bureau Veritas op de Westerkade. Iedere dag gingen we in de pauze wandelen. Het was een prachtige nazomer dag toen het SS Rotterdam aan de Wilhelminakade lag. Vanaf de Westerkade hadden we er prachtig uitzicht op. Die ochtend had pa me opgehaald. Met zijn scooter ja. Dat was een Lambretta Innocenti. Kijk hem eens trots zijn.’

‘Wel in Ajaxkleuren ma…’, zeg ik zonder knipoog, ‘verre van Innocenti…’

‘Tsja jongen… dat lag toen nog niet zo gevoelig volgens mij…’

We drinken thee en bladeren door fotoalbums met vergeelde foto’s en springlevende herinneringen.

Mijn moeder vertelt over die tijd. Over mijn vaders passie voor zijn scooter (‘nog gekocht bij Willy van Gent aan de Bergweg…’), voor de scheepvaart, maar vooral voor de stad Rotterdam. Hij zat van 1959 tot 1961 bij de marine en had op de Hr. Ms. Rotterdam, een onderzeebootjager, gevaren. Hij was seiner. Op verjaardagen sprak hij in morse taal met mijn kameraad die ook bij de marine had gezeten. Didadah-didit-dadah.

‘Nog jaren later ontroerde dat gegeven hem… dat ie juíst op de Hr. Ms. Rotterdam had gevaren… zíjn stad…’

In 1957 kregen mijn ouders verkering. Mijn moeder kwam uit een gebroken Frans gezin dat kort na de Tweede Wereldoorlog naar Rotterdam was getrokken. Zij vulde haar dagen met lezen en met het luisteren naar Franse muziek.
Mijn vader was afkomstig van een conservatief katholiek gezin uit Rotterdam Noord dat hun avonden spendeerde aan televisiekijken. Zijn grootste hobby was fotograferen.

Het kwam sporadisch voor dat hij zélf poseerde voor een foto. Tót die ene nazomer dag in september 1963, toen mijn vader zich aan de Westerkade door mijn moeder liet vereeuwigen, met het SS Rotterdam als deftig decorstuk.

Een jaar later, op donderdag 9 april 1964, zouden mijn ouders elkaar het jawoord geven in de Heilige Familiekerk aan de Nootdorpstraat.

‘Pap! Kijk nou…híer… opa!’, riep mijn tienjarige dochter in het voorjaar van 2006. Mijn vrouw had net de kaartjes voor Madurodam in ontvangst genomen en in een stellage vol kleurige folders van Hollandse toeristische attracties bevond zich de brochure van de fototentoonstelling De Rotterdam – Boegbeeld van de Vooruitgang van het Nederlands Fotomuseum. Tot onze stomme verbazing was de foto van mijn moeder van mijn vader gebruikt als coverfoto van de brochure.

Mijn ouders waren beiden uitgenodigd toen de bewuste fototentoonstelling over het SS Rotterdam op 19 januari 2007 officieel werd geopend door een hoogwaardigheidsbekleder van de stad:

‘Volgens mij nog door burgermeester Opstelten’, zegt mijn moeder nu, ‘je vader glom gewoon die dag… zó trots was hij. Ze zeiden er nog bij dat de foto van pa als coverfoto van de brochure was gekozen vanwege het tijdsbeeld. De zondagse kleding, de hijskranen, de kadepaal, die scooter, de kleur van de Maas en natuurlijk het statige SS Rotterdam…’

Bij de expositie verscheen ook een fotoboek. Voor de foto van mijn moeder van mijn vader was paginagroot plaats ingeruimd. Zijn aangeboren bescheidenheid zat zijn trots niet in de weg, want op de bewuste pagina had hij een briefje in het boek gelegd.

‘Precies op pagina 64, inderdaad ons trouwjaar’, zegt mijn moeder nu met onvaste stem. ‘dat kán geen toeval zijn…’

‘Hoe vind je dat nou pa’, treiterde ik hem regelmatig, ‘dat van ál die tienduizenden foto’s die jij hebt gemaakt het nou precíes eentje moet zijn die ma genomen heeft, die zo in de prijzen valt hahaha…’

In 2014 kregen mijn ouders van hun kleinkinderen voor hun vijftigjarig huwelijk een overnachting aangeboden aan boord van het SS Rotterdam.

‘Zo veel luxe in die hut… met al die schitterende zalen… zoveel grandeur… we voelden ons stiekem een beetje filmsterren. Toen we het museum van het schip bezochten kwamen we die foto dus wéér tegen. In een vitrine. Pa was er erg emotioneel onder. Rond die tijd was hij bij de Wereldhavendagen nog zo in tranen uitgebarsten toen een shantykoor ergens in de buurt van de Leuvehaven Ketelbinkie had gezongen… ze hadden Toen wij van Rotterdam vertrokken nog niet ingezet of je vader brak. Het werd hem teveel. Hij voelde toen al aan -denk ik nu- dat hij de grip aan het verliezen was.’

Het is januari 2019 en ik bezoek met mijn moeder het SS Rotterdam nadat we hebben begrepen dat de foto van mijn moeder van mijn vader nog altijd in de expositieruimte hangt. We bevinden ons benedendeks in de voormalige wasseretteruimte van het schip. Later die week zullen we ons 25 jarig huwelijksfeest vieren op het SS Rotterdam. De locatie is een eerbetoon aan mijn vader.

Mijn moeder slaat haar handen voor haar mond:

‘Ach kijk nou… daar hangt ie inderdaad nog….55 jaar na dato….ach hij moest eens weten…’

Zaterdagavond 19 januari 2019. Ik tuur naar de houten lambrisering van het plafond van de chique Smoking Room van het SS Rotterdam en ik doe een dappere poging om mijn speech voor familie en vrienden af te sluiten. Voor een moment, dat qua duur voelt als een mensenleven, moet ik happen naar lucht als ik de naam van mijn vader, Wim Hendriks uit Rotterdam, hardop uitspreek.

Op enkele kilometers afstand van het SS Rotterdam bevindt zich het verpleeghuis waar dezelfde Wim Hendriks momenteel in gevecht is met de knoopjes van zijn donkerblauwe vest. Met de vastberadenheid van een mierenleger marcheren de herinneringen iedere seconde van de dag zijn hoofd uit. Mijn vader is tussen wal en schip geraakt.

Geen enkel mens verdient Alzheimer.

Als familiefotograaf was mijn vader geen Boegbeeld Van De Vooruitgang, maar juist van de nostalgie. Zijn hele leven had hij in dienst gesteld van zijn fotoverzameling. Met vooruitschrijdend inzicht had hij zijn eigen persoonlijke ervaringen van al die waardevolle momenten ondergeschikt gesteld aan het belang van ónze beleving later.

Met uitzondering van dat éne spaarzame moment op die prachtige nazomer dag in september 1963 toen hij het toestond om zelf op een foto te poseren.

Gelukkig is ie voor de eeuwigheid behouden, de foto van mijn moeder van mijn vader.

 

***

Voor Raymonde en Wim Hendriks

Dank aan Maxime Dubbeld van het SS Rotterdam

 

***

 

FOTOGALERIJ

 

2006

 

 

 

2019

 

 

 

-